Proefterminologie

E-Books over wijn

Zin om jouw wijnkennis een boost gegeven?
Over wijn praten als een pro?
Wellicht ben je nieuw in de wereld van het wijnproeven en wil je die ene wijnterm vinden
of als een doorgewinterde expert weer even je geheugen opfrissen.
Alle wijnproefjargon vind je hier in het wijnproefwoordenboek.

Proefterminologie

Alles | A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Z
Er staan momenteel 125 namen op deze lijst
Aards
Een aroma welke doet denken aan vochtige aarde of bosgrond (Pinot Noir, Mourvèdre, Sangiovese).

Afdronk
De smaaksensatie die zich voordoet in de mond nadat de wijn is doorgeslikt of uitgespuugd.

Agressief
Een mousserende wijn kan zeer aanwezige en krachtige bubbels hebben. In zo'n geval heeft deze wijn 'agressieve mousse'.

Alcohol
De ethanol in de wijn die ontstaat tijdens het fermentatieproces (gisten zetten de druivensuikers om in alcohol en koolzuurgas). Het alcoholgehalte wordt beschreven in percentages of als laag, medium en hoog.

Amber
Wijnen van witte druiven kunnen een oranje kleur krijgen, dit komt voornamelijk voor bij oudere wijnen door het rijpingsproces.

Aroma
Een geurcomponent van een wijn, zoals bijvoorbeeld de frambozengeur van een fruitige Pinot Noir.

Aromatisch
Wijn met aroma's die doen denken aan parfum en zwoel tropisch fruit (Viognier, Muscadelle).

Autolytisch
Aroma's en smaken in wijn welke worden veroorzaakt door het gebruik van gist, zoals die van geroosterd brood en brioche.

Balans
Een wijn is in balans wanneer er harmonie is tussen de zuren, tannines, alcohol, suikers, eikenhout en overige smaken. Ook wel: evenwichtig, harmonieus.

Balsem
Een wijn heeft balsemachtige geuren wanneer deze doen denken aan b.v. bijenwas, hars of wierook.

Belegen
In een belegen wijn zijn de fruitaroma's en smaken (grotendeels) verdwenen en overheersen de tertiaire door de veroudering. Dit kan zowel positief als negatief worden beoordeeld.

Bezinksel
Restanten van vaste stoffen (zoals gistcellen bij 'sur lie' wijnen) die naar de bodem zakken en in de fles achterblijven. Ook wel: droesem.

Bitter
Onrijpe tannines kunnen zorgen voor een bittere, wrange smaak in wijn.

Bittertje
Een wijn heeft 'een bittertje' wanneer de bitters duidelijk merkbaar doch niet storend zijn tijdens het proeven.

Bleek
Een bleke wijn is zeer doorzichtig en heeft weinig kleurintensiteit.

Blend
Een wijn geproduceerd met twee of meer verschillende druivenrassen (rode Bordeaux, Châteauneuf-du-Pape).

Bloemig
Een wijn kan bloemaroma's hebben, zoals die van rozen (Gewürztraminer) en viooltjes (Pinot Noir, Nebbiolo). Ook wel: floraal.

Body
De volheid of 'body' van een wijn wordt bepaald door de hoeveelheid alcohol, zuren, intensiteit van smaken en voor rode wijnen ook door tannines. Kan worden beschreven als licht, medium of vol.

Boterig
Een boterige wijn wordt gekenmerkt door volle, smeuïge aroma's en smaken veroorzaakt door de rijping op eikenhout (Californische Chardonnay).

Botertje
Een wijn heeft 'een botertje' wanneer er licht boterige aroma's en smaken door de rijping op eikenhout aanwezig zijn (Franse Chardonnay).

Bouquet
Een verzamelnaam voor de complexe aroma's in oudere wijnen.

Cépage
Een cépage is een wijn gemaakt van (grotendeels) één druivenras.

Chemisch
Zwavel, aceton en azijn behoren tot de chemische aroma's die in wijn kunnen worden aangetroffen.

Complex
Een wijn met een uitgebreid scala aan aroma's en smaken wordt complex genoemd.

Concentratie
Een geconcentreerde, volle wijn wordt gekenmerkt door veel fruit, tannines, alcohol en zuren.

Delicaat
Een delicate wijn voelt zacht, verfijnd en elegant in de mond, dus zonder overdadige tannines of zuren.

Dierlijk
Een wijn kan dierlijke aroma's, zoals leer, muskus en pels bevatten.

Droesem
Restanten van vaste stoffen (zoals gistcellen bij 'sur lie' wijnen) die naar de bodem zakken en in de fles achterblijven. Ook wel: bezinksel.

Droog
Een droge wijn bevat geen of weinig restsuiker (tot 4 gram per liter).

Dun
Een dunne wijn wordt gekenmerkt door een laag alcoholgehalte, evenals weinig zuren en tannines.

Edelrot
De schimmel Botrytis Cinerea kan een rotting van druiven veroorzaken welke een positief effect heeft op de wijn en is te herkennen aan krachtige aroma's en smaken van gedroogde abrikoos, honing, sinaasappelschil en rozijnen (Sauternes en Tokaji Aszú).

Eenvoudig
Een eenvoudige of simpele wijn heeft enkel aroma's en smaken die veel op elkaar lijken, zoals bijvoorbeeld citroen en limoen.

Eiken
Een wijn die op (eiken)hout is gerijpt wordt gekenmerkt door typische aroma's van vanille, kokos, kruidnagel en boter.

Elegant
Een elegante wijn voelt zacht, verfijnd en delicaat in de mond, dus zonder overdadige tannines of zuren.

Evenwichtig
Een wijn is in evenwicht wanneer er harmonie is tussen de zuren, tannines, alcohol, suikers, eikenhout en overige smaken. Ook wel: balans, harmonieus.

Exotisch
Aroma's en smaken zoals mango, meloen, passievrucht, lychee en banaan. Ook wel: tropisch.

Finesse
Een wijn heeft finesse wanneer deze zowel complex als in balans is.

Floraal
Een wijn kan florale aroma's hebben, zoals jasmijn (Riesling), rozen (Gewürztraminer) en viooltjes (Pinot Noir, Nebbiolo). Ook wel: bloemig.

Fluwelig
Een wijn welke een uitzonderlijk zacht mondgevoel geeft (Pomerol).

Fris
Frisse wijnen worden gekenmerkt door hun hoge zuurgraad (Sauvignon Blanc, Grüner Veltliner).

Frivool
Een lichte, zachte en frisse wijn waarvan de prettige en subtiele aroma's overeenkomen met de daaropvolgende smaken.

Fruitig
Een fruitige wijn wordt gekenmerkt door aanwezige aroma's en smaken van vruchten (groene appels, zwarte kersen, ananas enz.).

Geoxideerd
Wanneer een wijn contact heeft gehad met zuurstof kunnen aroma's en smaken van amandelen, hazelnoten, walnoten, koffie, chocolade en caramel zich ontwikkelen. Bij teveel zuurstofcontact ontstaat er echter een azijngeur in de wijn.

Gesloten
Een wijn is 'gesloten' wanneer de aroma's nog niet goed tot hun recht komen en een zeer lage intensiteit hebben. Walsen en/of de wijn even laten staan helpt meestal.

Geur
Aroma's in de wijn die kunnen worden waargenomen door te ruiken.

Gistig
Een gistige wijn wordt gekenmerkt door aroma's en smaken van geroosterd brood, brooddeeg en kaas.

Granaatrood
De kleur van rode wijnen met een hint naar oranje wordt granaatrood genoemd.

Grassig
Jonge, onrijpe wijnen kunnen een vegetaal aroma hebben welke doet denken aan gras.

Groen
Een 'groene' wijn heeft onrijpe, vegetale smaken. Groen kan echter ook simpelweg duiden op de kleur, zoals de groene kleur van Portugese Vinho Verde wijnen.

Halfdroog
Een halfdroge wijn bevat tot 12 gram suiker per liter.

Halfzoet
Een halfzoete wijn bevat tot 45 gram suiker per liter.

Hard
Een harde wijn wordt gekenmerkt door veel tannines en weinig fruit.

Harmonieus
Een wijn is harmonieus of in harmonie wanneer er een balans is tussen de zuren, tannines, alcohol, suikers, eikenhout en overige smaken. Ook wel: evenwichtig.

Helder
Een doorzichtige wijn. Het tegenovergestelde van troebel.

Ingetogen
Een wijn met subtiele aroma's en smaken.

Intens
Een wijn met een hoge kleurintensiteit is ondoorzichtig en diep van kleur. Wijnen kunnen ook intens worden genoemd vanwege krachtige aroma's en smaken.

Jong
Een wijn van 1 of 2 jaren oud met meestal frisse smaken, gewoonlijk gebotteld en verkocht binnen een jaar na de oogst.

Knisperend
Een sprankelende wijn met een sensatie van extreme frisheid (Sauvignon Blanc).

Krachtig
Wijn met veel alcohol, zuren, tannines (voor rode wijn) en een hoge smaakintensiteit (Garnacha, Montepulciano).

Kruidig
Een kruidige wijn wordt gekenmerkt door aroma's en smaken van bijvoorbeeld laurier, zoethout, tijm en eucalyptus.

Lactisch
Aroma's en smaken van zuivel, veroorzaakt door malolactische fermentatie.

Lengte
De tijd dat de smaken voortduren na het doorslikken of uitspugen van de wijn.

Licht
Een lichte wijn heeft simpele aroma's en smaken, evenals weinig zuren en tannines.

Malolactisch
Tijdens de malolactische fermentatie worden de frisse appelzuren in wijn omgezet in zachtere melkzuren. Dit leidt tot aroma's en smaken van room, boter en kaas.

Mineralig
Mineralige aroma's zijn afkomstig uit de wijndruiven zelf en kunnen geuren naar natte steen, kiezel of krijt (Chablis, Pouilly-Fumé).

Mineraliteit
In welke mate een wijn minerale aroma's zoals natte steen, kiezel of krijt bevat.

Mondgevoel
Hoe een wijn in de mond voelt; ruw, zacht, vlezig, fluwelig etc.

Mousse
De bubbels van koolzuur in mousserende wijn. Een bubbelwijn (Champagne, Cava, Crémant) kan zachte, harde of agressieve mousse hebben.

Neus
Verzamelnaam voor alle aroma's van een wijn.

Neutraal
Een lichte wijn zonder uitbundige aroma's of smaken.

Onzuiver
Een wijn met onprettige aroma's (nat karton, azijn) wordt onzuiver genoemd; dit duidt meestal op een fout (kurk, oxidatie). Het tegenovergestelde van zuiver.

Op dronk
Een wijn is 'op dronk' wanneer deze niet (veel) meer positief zal veranderen door langere rijping en dus idealiter nu of binnen een paar jaar wordt genuttigd.

Oud
Goede, oude wijn wordt gekenmerkt door complexe aroma's en smaken, evenals zachte zuren en tannines.

Oxidatief
Wijn verandert van kleur en geur na in contact te zijn geweest met zuurstof. Dit kan de bedoeling van de wijnmaker (Sherry, Madeira, Vin Jaune) of een fout zijn (bruinige kleur, azijngeur).

Parfum
Een wijn heeft 'parfum' wanneer de geuren intens floraal en aromatisch zijn (Viognier, Muscadelle).

Peperig
Kruidige wijn met aroma's en smaken van witte en/of zwarte peper (Garnacha, Petit Verdot, Syrah).

Primair
De primaire aroma's van een wijn worden voortgebracht door het karakter van de druif zelf en betreffen de geuren van fruitsoorten, bloemen, kruiden en specerijen.

Reductief
Een wijn kan door gebrek aan zuurstof onaangename aroma?s (riool, rotte eieren) krijgen. Het tegenovergestelde van oxidatief.

Restsuiker
De overgebleven suikers in een wijn.

Restzoetje
Een wijn heeft een 'restzoetje' wanneer de achtergebleven suikers duidelijk aanwezig doch niet overheersend zijn.

Rijk
Een wijn rijk aan smaak wordt gekenmerkt door veel verschillende fruittonen, evenals veel tannines, alcohol en zuren.

Rijp
Een gerijpte wijn heeft behalve primaire fruitaroma's en smaken ook prettige tertiaire tonen dankzij veroudering.

Robijnrood
Rode wijnen waarvan de kleur niet neigt naar oranje, bruin of paars, worden robijnrood genoemd.

Rond
Een ronde wijn is toegankelijk, gemakkelijk te drinken en wordt gekenmerkt door niet te hoge tannine- en zuurgehaltes. Ook wel: soepel.

Sappig
Een sappige wijn wordt gekenmerkt door flink wat zuren en veel fruit (Aligoté, Pinot Grigio).

Scherp
Een scherpe wijn wordt gekenmerkt door een hoog alcoholgehalte en veel jonge tannines.

Secundair
Alle aroma's en smaken die ontstaan in een wijn door het gebruik van gist (b.v. geroosterd brood), houtlagering (denk aan vanille en kokos) en malolactische fermentatie (zoals boter).

Simpel
Een simpele of eenvoudige wijn heeft enkel aroma's en smaken die veel op elkaar lijken, zoals bijvoorbeeld citroen en limoen.

Smaak
De sensatie van de suikers, zuren, bitters en alcohol in de mond tijdens het wijnproeven.

Soepel
Een soepele wijn is toegankelijk, gemakkelijk te drinken en wordt gekenmerkt door niet te hoge tannine- en zuurgehaltes. Ook wel: rond.

Stabiel
Een stabiele wijn verandert na het bottelen niet op ongewenste manier van mousse, aroma's of zuren. Een veelgebruikte stabilisatietechniek is het filteren van de wijn, zodat een deel van het aanwezige gist en bacteriën worden verwijderd.

Stil
Een stille wijn is een wijn zonder bubbels.

Stinkerdje
Een wijn heeft een 'stinkerdje' wanneer deze aroma's heeft van b.v. onkruid, stal, kattenpis of benzine (Riesling).

Straf
Jonge, droge en bittere wijnen met onrijpe tannines en weinig fruitsmaak (jonge Cabernet Sauvignon). Ook wel: stroef, stug of wrang.

Stroef
Jonge, droge en bittere wijnen met onrijpe tannines en weinig fruitsmaak (jonge Cabernet Sauvignon). Ook wel: straf, stug of wrang.

Stroperig
Een stroperige wijn is gemakkelijk te herkennen aan de duidelijke, langzaam omlaagzakkende tranen in het glas. Deze wijnen bevatten een hoog alcoholpercentage en (in het geval van dessertwijnen) een bovengemiddeld restsuikergehalte (Sauternes, Monbazillac).

Structuur
Het algehele mondgevoel van de wijn; met name tannines en alcohol hebben hier invloed op.

Stug
Jonge, droge en bittere wijnen met onrijpe tannines en weinig fruitsmaak (jonge Cabernet Sauvignon). Ook wel: straf, stroef of wrang.

Stuivend
Een stuivende wijn wordt gekenmerkt door een intens bouquet met uitbundige aroma's die uit het glas lijken te spatten (Sauvignon Blanc, Torrontés).

Tannines
Tannines zijn chemische stofjes welke te vinden zijn in fruit (zoals de pitjes en schilletjes van druiven) en hout (eikenhout welke voor wijnrijping wordt gebruikt). Ze komen voornamelijk voor in rode wijnen en hebben een grote invloed op de structuur en smaak.

Tertiair
Aroma's en smaken die in wijn kunnen ontstaan door rijping, zoals honing, paddestoelen, kaneel, tabak, aarde, gember en nootmuskaat.

Tranen
In hoeverre de wijn aan de binnenkant van het glas blijft plakken na walsen of drinken. Tranen kunnen dun, dik, doorzichtig of stroperig zijn.

Troebel
Een ondoorzichtige wijn met veel zwevende deeltjes impliceert meestal een fout of de behoefte om de wijn te decanteren.

Tropisch
Aroma's en smaken zoals mango, meloen, passievrucht, lychee en banaan. Ook wel: exotisch.

Uitbundig
Een uitbundige wijn heeft zeer intense aroma's en/of smaken.

Vegetaal
Gras, asperges, rabarber en paprika vallen onder de vegetale, plantaardige aroma's die in wijn voor kunnen komen.

Verfijnd
Een verfijnde wijn voelt zacht, elegant en delicaat in de mond, dus zonder overdadige tannines of zuren.

Vet
Een wiin heeft een 'vetje' of is 'vettig' wanneer deze smeuïg overkomt. Dit wordt veroorzaakte door de combinatie van glycerine, suiker en alcohol.

Viriel
Een krachtige, volle en intense wijn met veel body.

Viscoos
Een wijn met een hoog alcohol- en/of suikerhalte. Te herkennen aan de dikke, stroperige druppels die aan de binnenkant van het glas blijven plakken.

Vlak
Een vlakke wijn wordt gekenmerkt door weinig alcohol en een laag zuur- en tanninegehalte.

Vlezig
Een zeer volle, goed uitgerijpte wijn die de impressie geeft dat je erop zou kunnen kauwen.

Vol
Een wijn met veel alcohol, zuren, intensiteit van smaken en voor rode wijnen ook tannines. Een volle wijn heeft veel 'body'.

Voluptueus
Een wijn met veel alcohol, zuren, intensiteit van smaken en voor rode wijnen ook tannines. Vergelijkbaar met 'vol'.

Walsen
Het laten ronddraaien van de wijn in het glas. Door het extra contact met zuurstof komen de aroma's beter vrij.

Warm
Aroma's en smaken die doen denken aan gestoofd fruit en jam. Meestal een indicatie van een wijn uit een warmer klimaat.

Wrang
Jonge, droge en bittere wijnen met onrijpe tannines en weinig fruitsmaak (jonge Cabernet Sauvignon). Ook wel: straf, stroef of stug.

Zacht
Een zachte wijn voelt delicaat, verfijnd en elegant in de mond, dus zonder overdadige tannines of zuren.

Zoet
Een zoete wijn bevat meer dan 45 gram suiker per liter. Hoe hoger het suikergehalte, des te zoeter de wijn.

Zoetje
Een wijn heeft een 'zoetje' wanneer de suikers duidelijk merkbaar doch niet storend zijn.

Zuiver
Een wijn met enkel prettige aroma's wordt zuiver genoemd. Het tegenovergestelde van onzuiver.

Zuur
Wijnen hebben meestal een gemiddelde zuurwaarde tussen de 5 en 9 gram zuur per liter. Hoe hoger de zuurgraad, des te frisser de wijn.

Zuurstof
Wanneer een wijn zuurstof heeft gehad, kan dit leiden tot een verandering in de kleur, geur en smaak.

Zuurtje
Een wijn heeft een 'zuurtje' wanneer de zuren duidelijk merkbaar doch niet storend zijn.

Zwaar
Een zware wijn wordt gekenmerkt door veel body, alcohol en tannines.